DIANA BUDISAVLJEVIĆ

Ko je bila, šta je uradila i zašto je osuđena na zaborav

Austrijanka Diana Budisavljević, rođena Obekser (1891–1978); supruga uglednog zagrebačkog ljekara Julija Budisavljevića, organizovala je tokom Drugog svetskog rata izuzetno uspješnu akciju kojom je od sigurne smrti iz ustaških logora izbavila najmanje 7000 srpske djece, organizovala njihov smještaj i vodila detaljnu kartoteku kako bi roditelji nakon rata mogli da pronađu svoju djecu. Akcija Diane Budisavljević je, po svom obimu, broju učesnika i broju spasene djece, predstavljala jednu od najsloženijih i nesumnjivo najhumanijih akcija takve vrste na području NDH i čitave okupirane Evrope. U nadasve teškim ratnim uslovima ova hrabra žena pronašla je snage da slobodno misli i pruža aktivan građanski otpor ustaškom režimu. Po postignutim rezultatima njen otpor je imao sva obilježja herojskog djela, koje je zaslužilo svoje mjesto u pozitivnom istorijskom nasleđu. Ali desilo se upravo suprotno. Čim su na scenu stupile nove komunističke vlasti, toj heroini Drugog svetskog rata u potpunosti je onemogućen rad, oduzeta joj je kartoteka, a ona ?? potisnuta iz istorijskog s.ećanja.