DRŽAVA

Dijalog ,,Država" je najznačajnije djelo starogrčkog filozofa Platona, i vjerovatno do danas najčitanije djelo antičke filozofije. U njemu je Platon iznio utopijsku sliku jedne savršene zajednice, koja bi bila zasnovana na načelu pravednosti. Vrlina pravednosti je shvaćena kao odnos sklada između pojedinih dijelova duše, odnosno staleža u državi, tako da svi oni djeluju u interesu cjeline(duše, odnosno države); a ne isključivo u svoju korist. Ovakvo povezivanje individualne i kolektivne harmonije prekoračuje uže polje političke filozofije i prelazi na tlo etike i antropologije. U ,,Državi" Platon oslikava kako bi trebalo da izgleda obrazovanje građana, kao najvažnija briga zajednice. Pojednostavljivanje ove Platonove koncepcije u smislu da su po njemu filozofi ti koji treba da vladaju u savršenoj državi, potrebno je korigovati preokretanjem odnosa: naime, kao zahtjev da oni koji vladaju budu sposobni za filozofiju, odnosno dijalektiku. Taj ideal je u ,,Državi" oličen u figuri filozofa-kralja. Platonova slika idealne zajednice je utopijska u tom smislu da nikada nije bila realno ostvarena, ali i u tom smislu da je kritički suprotstavljena slikama realno postojećih država, kao njihova bolja mogućnost. Tokom duge istorije tumačenja Platonovih dijaloga, bilo je više pokušaja njihove periodizacije, sa istorijskim, stilističkim i statističkim postupcima, i svaka od tih podjela smješta ,,Državu" u djela srednjeg perioda, u kojima Platon pokazuje punu stvaralačku zrelost.