OBESPRAVLJENI

Glavni junak romana „Obespravljeni“ (1915) pridružuje se revolucionarnom pokretu, ne iz ideala, već iz osvete federalnim vlastima koje su mu napale porodicu. Primerenom realističkom tehnikom i jezikom tipičnim za određene društvene klase, autor otkriva okrutne ratne zločine pobunjenika. Teme koje se obrađuju u romanu su: sukob društvenih klasa, mitologizacija rata, mit o heroju, mačizam, rastrzanost između borbe i razočaranja. Zlodjela revolucionara u drugi plan pomeraju ideale revolucije, a većina „obespravljenih“ te ideale niti razumije, niti ih utjelovljuje. Roman se nalazi u obaveznoj lektiri na studijama hispanistike i predstavlja ključno djelo za razumevanje društvenih pokreta u Srednjoj Americi s početka 20. vijeka. Preveden je na brojne jezike, kako zbog dokumentarnog, tako i zbog velikog književnog značaja.