Ruska filozofija, kao nezavisna i samosvojna tradicija, nastala je početkom 20. vijeka. Devetnaesti vijek smatra se zlatnim periodom ruske književnosti i kritičke tradicije i tada su pisci postavili temelje daljeg razvoja etičkih i estetskih istraživanja. Čini se da su ruski pisci bili mnogo originalniji i dublji mislioci negoli svi profesori metafizike u to vreme. Filozofija nije bila akademski predmet, niti nauka u tadašnjoj Rusiji: uglavnom su je kreirali kritičari, publicisti i pisci, a ne prirodnjaci, tehničari i naučnici. Filozofski fakulteti na univerzitetima bili su nestabilni zato što je njihov rad u izvjesnim periodima bio zabranjivan, a neki put su oni otvarani samo na određeno vreme. Filozofske knjige su u Rusiji najvećim dijelom bile pisane za obrazovane ljude, a ne za eksperte u metafizici. Sasvim suprotno evropskoj metafizici, gdje je estetika zauzimala sekundarno mjesto u odnosu na ontologiju i epistemologiju ili, pak, bila poslednja disciplina u ukupnom intelektualnom sistemu (prema Hegelu) ili, još bolje, dopunjujuća filozofska disciplina - u Rusiji je estetika bila začetak filozofije. Svoj status osnovne i centralne filozofske discipline u Rusiji zadržava tokom cijelog dvadesetog vijeka. Filozofija je u Rusiji bila praktična nauka, čak i kada se činilo da je mistična, i predstavljala je uvijek ne samo teoriju i pogled na svijet, već praktično poimanje svijeta. Iako Rusija nikada nije priznavala američki pragmatizam, pragmatička orijentacija ruske filozofije predstavlja njenu glavnu karakteristiku. Ta se pojava može objasniti uticajem Karla Marksa, čije su ideje bile podjednako popularne u ruskom carstvu i Sovjetskom Savezu.